Hak holowniczy do amerykańskich samochodów. Jak wybrać odpowiedni?

Amerykańskie haki holownicze przyszły do nas a w zasadzie przypłynęły do nas zza wielkiej wody. Moda na montaż takich haków w Europie wzięła się z potrzeby użytkowania takiego haka choćby w autach terenowych których w Stanach Zjednoczonych Ameryki również nie brakuje. Jak wiemy u naszych amerykańskich sąsiadów wszystko jest inne i inaczej mierzone - temperatura, mile, waga, wzrost itp. Więc hak też musiał być inny niż wszystkie :)

Amerykańskie haki holownicze i ich podział na klasy

Amerykańskie haki holownicze dzieli się w Stanach Zjednoczonych na klasy według norm SAE (Society of Automotive Engineers) w zależności od maksymalnej masy ciągnionej na nich przyczepy. Ważne aby nie mylić tego pojęcia z dopuszczalną masą całkowitą obowiązującą u nas w kraju gdyż jest to zupełnie inny parametr. Poniżej przedstawiamy podział na klasy (class) i drobną wizualizację w postaci obrazka.

• Class 1- do 2,000 lbs (910 kg) - max. nacisk na hak do 200 lbs (91 kg)
• Class II — do 3,500 lbs (1,600 kg) - max. nacisk na hak do 350 lbs (159 kg)
• Class III —do 5,000 lbs (2,300 kg) - max. nacisk na hak do 500 lbs (228 kg)
• Class IV — do 10,000 lbs (4,500 kg) (niektóre źródła podają do 12000 pounds - 5,410 kg) - max. nacisk na hak do 1000 lbs (454 kg) lub 1200 lbs (544 kg - czasem takie haki są nazywane Class V)

W zestawieniu pojawiają się jeszcze naczepy tzw. 5th wheel i gooseneck - ale z racji ich znikomej popularności w naszym kraju darujemy sobie ich opis.

Rodzaje gniazd haków holowniczych

Jak nie którzy już zdążyli zauważyć, choćby na zdjęciu głównym artykułu amerykański hak holowniczy ma kwadratowy kształt gniazda do którego wpinamy odpowiednią końcówkę i wbrew pozorom wcale nie musi to być kula. Najczęściej spotykanym w USA wymiarem gniazda jest 1,1/4 cala (31,75 mm) oraz 2 cale (50,8 mm). Czasem w hakach klasy IV i V stosowane są gniazda 2,5 cala (63,5 mm). Najpopularniejszym u nas jest ten 2" jednak warto przy zakupie zwrócić na to uwagę gdyż nie którzy producenci w naszym kraju stosują do produkcji profil o średnicy 50 mm ( 2"= 58mm) z racji łatwiejszego dostępu do takiego rodzaju profili. Niestety może okazać się on za mały i po jakimś czasie spowoduje luz i stukanie haka a nawet i wybicie gniazda. Warto zwrócić na to uwagę!

Rodzaje kul holowniczych

W tym przypadku również występuje wiele rodzajów kul. Najpopularniejsze to 1,7⁄8 cala (47.6 mm), 2 cale (50.8 mm) oraz 2 i 5⁄16 cala (58.7 mm). Oczywiście nie może być tak pięknie i tutaj też mamy podobny problem co z gniazdem. Europejska znormalizowana wg. ISO kula ma 50 mm średnicy (1,97 cala). Ponieważ różnica jest nie wielka da się założyć nasz sprzęg na kule 2 calową ale jeśli jedno i drugie jest nowe może nastąpić zatarcie sprzęgu. Tym bardziej, choć mało kto wie nowe rodzaje sprzęgów ze stabilizatorem nie powinny być smarowane. W przypadku troszkę "zużytego" połączenia nie powinno być żadnego problemu. Najprostszym rozwiązaniem będzie zakupienie oryginalnego 2 calowego adaptera i założenie do niego europejskiej 50 mm kuli.

Istnieją też dostępne inne niż kula końcówki a także akcesoria i zaślepki które montowane są w gniazdo haka. Producenci prześcigają się w sprzedaży wymyślnych, nie jednokrotnie zabawnych końcówek czy zaślepek do tego typu haków.

Instalacja elektryczna przyczepy - jak zrobić to poprawnie na haku holowniczym?

Tu też nie będzie niespodzianki gdyż jak już wiemy w Stanach musi wszystko być inne. Z wiązką elektryczną nie jest inaczej. Nie da się podłączyć europejskiej wiązki elektrycznej do amerykańskiego haka. Powód jest prosty - układ przewodów jest inny.

Gniazdo amerykańskie
1. fioletowy - światło cofania
2. czerwono/czarny - prąd 12V (zasilanie akumulatorów przyczepy - zasilają awaryjnie hamulce)
3. niebieski - sterowanie hamulcami (brak control module - ustawiasz sobie z samochodu siłę hamowania w zależności od obciążenia przyczepy)
4. zielony - prawy stop i kierunek (na jednym przewodzie)
5. żółty - lewy stop i kierunek (na jednym przewodzie)
6. brązowy - pozycyjne, podświetlenie tablicy, obrysówki
7. biały - masa

Gniazdo europejskie 7-stykowe
1. żółty - kierunkowskaz lewy
2. niebieski - przeciwmgłowe
3. biały - masa
4. zielony - kierunkowskaz prawy
5. brązowy - pozycyjne prawe
6. czerwony - stop
7. czarny - pozycyjne lewe/tablica rejestracyjna

Nie ma w tym wielkiej magii i jeśli chcemy mieć prawidłowo podłączoną przyczepę wystarczy na nowo pociągnąć instalację. W starszych samochodach można to zrobić "po staremu", ciągnąc przewody choćby z tylnych (przerobionych) świateł. Niestety w nowszych samochodach które posiadają instalację CAN nie jest już to takie proste. Ale najlepiej wtedy zastosować specjalny moduł, który pozwoli uniknąć problemów z instalacją.

W europie w zasadzie stosowane są dwa standardy złącz: 7-mio i 13-sto stykowe. W Stanach natomiast wybór jest nieco większy. Istnieją 4-ro stykowe płaskie (4 Way Flat Connector), 5-cio stykowe płaskie (5 Way Flat Connector), 6-cio stykowe okrągłe (6 Way Round Connector), 7-mio stykowe okrągłe z płaskimi stykami (7 Way Blade Connector) oraz 7-mio stykowe okrągłe (7 Way Round Connector). Niestety żadnego z tych złącz nie da się uniwersalnie połączyć jakąkolwiek przejściówką z europejską przyczepą tak aby wszystko działało. Powodem jest sterowanie światłami stop i kierunkowskazami jednym przewodem na stronę oraz brak światła przeciwmgielnego. Bez przeróbek się nie obejdzie. Na szczęście takie problemy pojawiają się tylko w przypadku jeśli mamy stamtąd sprowadzone auto z instalacją amerykańska. Kupując w kraju haki typu USA na przykład do samochodów terenowych mamy w większości wszystko znormalizowane i przystosowane do naszych potrzeb.

Amerykańskie haki holownicze - ich zastosowanie

Zastosowanie takich haków jest dość obszerne gdyż jest możliwość wypięcia samej kuli i założenia w jej miejsce innego rodzaju haka czy zaczepu. Biorąc pod uwagę szerokie zastosowanie takich aut w USA to wybór różnych końcówek haków mocowanych w to kwadratowe gniazdo jest dość spory. Nie brakuje również dodatkowych produktów które mają szerokie zastosowanie przy takim rodzaju haka. Fantazja Amerykanów nie zna granic, więc producenci prześcigają się w wymyślaniu dodatkowego akcesorium które nie jednokrotnie wydaję się być pomysłowe i potrzebne. Sami nie które rozwiązania z chęcią byśmy zakupili ;)

Amerykańskie haki holownicze to jeszcze mało popularny rodzaj haków w Europie. Na szczęście ta tendencja zaczyna się powoli przełamywać dzięki zapotrzebowaniu takich haków przy autach terenowych 4x4. Sprowadzając auto ze Stanów Zjednoczonych wyposażone amerykański w hak i wiązkę  możemy mieć małe problemy z podpięciem europejskich przyczep i ich gniazd. Oczywiście, wszystko da się zrobić, więc po małych przeróbkach możemy śmiało używać taki hak na naszych europejskich drogach. Mając spokojną duszę, że wszystko działa jak należy.